Tebliğ Tarihi : 04.06.2024
Tebliğ No : 2024/2
Amaç:
Madde – 1
Bu tebliğin amacı, tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının
ve çevrenin korunarak doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli
önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz
önüne alınarak anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirler belirlemek, teknik
elemanları ve çiftçileri eğitmek, ayrıca halkın anız yangınlarına karşı hassasiyet göstermesini
sağlamaktır.
Kapsam:
Madde – 2
Bu tebliğ yukarıda açıklanan amacın gerçekleştirmesini sağlamak için ilimiz mülki hudutları dahilinde
anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile
ilgili usul ve esasları kapsar.
Yasal Dayanak:
Madde – 3
a) 08.07.2011 tarih ve B.12.0.HKM.0.02.144/MEV-2008-236/88 sayılı Bakanlık Taşra Teşkilatı Görev
Yönergesi’nin 8. maddesinin 2. fıkrasının ”d” bendinde ”ürün kaybını ve ekolojik sisteme zarar verici
görevi İl Tarım ve Ormanfaaliyetleri önleyici işlemleri mevzuatı çerçevesinde yürütmek”
Müdürlüğü’nün görevleri arasında açıklanmıştır.
b) Cezai işlemlerde yasal dayanaklar: 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4
/2006 – 5491/23 md.) ”c” bendinde ”Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet
verecek her türlü faaliyet yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde Valiliklerce hazırlanan eylem
çerçevesinde ve Valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir.” açıklamasına göre
”ikinci ürün ekilişi yapılan illerde, Valilik Makamının izni ile kontrollü anız yakmaya izin verilebilir”
hükmü ilimizde uygulanmayacak ve kontrollü anız yakılması dahil kesinlikle anız yakılmasına müsaade
edilmeyecektir. 2024 yılı ceza miktarları 28.12.2023 tarih ve 32413 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan
2024/2 tebliğe göre belirlenmiştir. Bu duruma binaen, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20. maddesinin
(1) bendinde ”anız yakanlara her dekar için 386,79 TL idari para cezası verilir. Anız yakma
fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda ceza
hükmü gereği uygulama yapılacaktır.beş kat arttırılır.”
Genel Hükümler ve Biçerdöver Sahiplerinin Anız Yakılmasının Önlenmesi Konusundaki
Sorumlulukları:
Madde – 4
1- Hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce yangın tehlikesine karşı, yerinde ve
zamanında her türlü emniyet tedbiri alınacaktır.
2- Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak, anızın yakılmasına
meydan vermeyecek ve en uygun yükseklikten biçim yapacaklardır.
3- Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar, hasadı müteakip yanıcı maddelerden
(anızlardan) arındırılmş 8-10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlayacaklar,
orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot ve çalı yakılmasına engel olacaklar; muhtarlar aksine hareket
edenleri Jandarma Komutanlığı veya Orman İşletme Müdürlüğü’ne bildireceklerdir.
4- Anız yakılmasına karşı alınan önlemlerin daha etkin hale getirilmesi için diğer Kamu Kurum ve
Kuruluşları ile Ziraat Odası Başkanlıkları’ndan yapılacak eğitici eleman talepleri İl Tarım ve Orman
Müdürlüğü’nce derhal yerine getirilecektir.
5- Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında İl Tarım ve Orman
Müdürlüğü’nce eğitim çalışmaları yapılacak ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 66. maddesinin verdiği
yetkiye dayanılarak alınacak karar ve tebliğlerin Kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanacaktır.
Anız yakılmasının yasaklanması işleminin Mahalle ve Köy Muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanacak ve
yasaklamalara uymayanlar hakkında İl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’nce 2872 sayılı
Çevre Kanunu’nun ilgili maddeleri ve Orman İşletme Müdürlükleri’nce ise 6831 sayılı Orman
Kanunu’nun ilgili cezai müeyyideleri uygulanacaktır:
6- Kırsal alanda çalışan biçerdöverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl ve
İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Muhtarlıklarca ilgililere duyurulacaktır.
7- Müftülüklerce camilerde anız yangınlarının önlenmesi ile ilgili hutbeler okunacaktır.
8- 6831 sayılı Orman Kanunu gereğince, devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında
gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması
yasaklanmış olup, bu hususun takibi Mahalle ve Köy Muhtarlığı, Orman İşletme Müdürlüğü, ilgili
Belediye Başkanlığı, Jandarma Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğünce yapılacaktır.
9- Kontrol görevlileri; halkın, Mahalle ve Köy Muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla
temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman
alanlarında dikkatli davranılması için gerekli uyarıları yapacaklardır.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Anız Yakılmasının Önlenmesi Konusundaki Sorumlulukları:
Madde 5 – İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri ve Ziraat Odası Başkanlıkları:
Çiftçi eğitimi proğramlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilecek, zararları etraflıca
anlatılacaktır. Yapılacak eğitim-yayım çalışmalarında yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin
katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır. Hazırlanacak afiş ve broşürlerle
halkın bilinçlendirilmesi sağlanacaktır.
Madde 6 – Karayolları Şube Müdürlüğü:
Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltmakta bu durum trafik kazaları
ile can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Karayolları Şube Müdürlüğünce, yol şevlerindeki otlar
temizlenerek yanıcı materyal kaldırılacak, yol kenarlarında anız yangınlarının zararlılarına ilişkin uyarıcı
levhalar asılacaktır.
Madde 7 – İl Jandarma Komutanlığı ve İl Emniyet Müdürlüğü:
Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi artırılacaktır. Yangın vuukunda
ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel
yardımında bulunacaktır. Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında,
yasal işlem yapılmak üzere, tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre Şehircilik ve İklim
Değişikliği Müdürlüğü’ne gönderilecektir.
Madde 8 – Milli Eğitim Müdürlüğü:
Anız yangınlarının zararlı etkilerinin, çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından daha iyi kavranabilmesi
için, eğitim müfredatında anız yangınları ve zararlı konularında eğitime yer ayıracaklardır.
Madde 9 – Orman Bölge Müdürlüğü/Orman İşletme Müdürlükleri ve Şeflikleri:
Orman Kanunu’nun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimindeki
çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirilecektir.
Mahalle toplantıları şeklinde yapılacak bu bilgilendirmeye İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri teknik
elemanları da katılacaktır. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak
denetimler arttırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.
İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum
örgütlerinin katkıları sağlanacak ve çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır. Yangına hassas bölgelerdeki
tarım alanları ile orman alanları arasında, yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılacaktır.
Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman
alanına 4 km. mesafede olması halinde 6831 Sayılı Orman Kanunu’nun ilgili hükümleri doğrultusunda
cezai işlem uygulanacaktır. Bu durumda yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin
tüm deliller İl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’ne gönderilecektir.
Madde 10 – Belediye Başkanlıkları:
Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu tebliği kamuoyu ve
ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecekler, Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız
yangınlarının söndürülmesi için itfaiye birimlerinin müdahalesini sağlayacaklardır.
Madde 11 – Mahalle ve Köy Muhtarlıkları:
Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu tebliği kamuoyu ve
ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edeceklerdir. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede
belirleyerek, ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesi sağlanacaktır.
Madde 12 – İl Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü:
Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler arttırılacak,
yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin ilgili
kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılacaktır. 2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun 20. maddesine
dayanılarak 2023 yılında kanuna aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları, 28/12/2023 tarih ve
32413 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2024/2 nolu tebliğe göre belirlenmiştir. Tebliğe göre, 2872
sayılı Çevre Kanunu’nun 20. maddesinin (I) bendinde ”anız yakanlara her dekar için 386,79 TL
idari para cezası verilir. Anız yakmak fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun
hükmü uygulanacaktır.mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat arttırılır.”
Madde 13 –
İlimiz sınırları içerisinde, ikinci ürün ekilişi yapıldığından 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun, Ek-1
c bendinde ”ikinci ürün ekilen yörelerde Valiliklercemaddesinin (Ek:26/4/2006 – 5491/23 md.)
hazırlanan eylem planı çerçevesinde Valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin
verilebilir.” hükmü ilimizde uygulanmayacak ve kontrollü anız yakılması dahil kesinlikle anız
Ayrıca Valilikçe yayınlanan bu tebliğe aykırı hareket edenleryakılmasına müsaade edilmeyecektir.
hakkında adına tahakkuk edilen cezalarla beraber Kabahatler Kanunu’nun 32. maddesine göre
para cezası verilecektir.2024 yılı için 2052 TL
Yukarıdaki belirtilen hususlar, ilgili Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca yakından takip edilerek
uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecektir.
Bilgilerinizi ve konunun önemine binaen gereğini rica ederim
